Της Cecilia Tornesello

Η Γκρατσιέλα Παρασκευαΐδη γεννήθηκε στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής (1/4/1940), όπου και ακολούθησε σπουδές πιάνου και σύνθεσης στο Εθνικό Ωδείο. Υπήρξε συνθέτης, μουσικολόγος και εκπαιδευτικός, υπηρετώντας ως καθηγήτρια στο Udelar. Ασχολήθηκε εκτενώς με τη διδασκαλία, τόσο ιδιωτικά όσο και μέσω σεμιναρίων και εποχιακών μαθημάτων σε διάφορες χώρες. Ήταν μέλος των οργανωτικών ομάδων για το Clamc, το NMN και την Ουρουγουανική Εταιρεία Σύγχρονης Μουσικής. Είναι συγγραφέας βιβλίων όπως La obra sinfónica de Eduardo Fabini (1992) και Luis Campodónico, compositor (1999), καθώς και πολυάριθμων δοκιμίων και άρθρων για τη σύγχρονη λατινοαμερικανική μουσική. Σε συνεργασία με τον Tacuabé, επιμελήθηκε τα έργα της σε άλμπουμ όπως τα Magma (1996), Libres en el sonido (2003) και Contra la olvidación (2012). Υπήρξε επίσης συν-εκδότρια του ιστότοπου www.latinoamerica-musica.net. Το ντοκιμαντέρ Libres en el sonido, παραγωγής Ricardo Casas, εξιστορεί τη ζωή και το έργο της.

Γεννημένη από Ελληνοαργεντινή μητέρα, η Γκρατσιέλα διαπίστωσε από νωρίς την ανάγκη να παίρνει αποφάσεις και να αναλαμβάνει ευθύνες. Όπως μετέφερε στον Max Nyffeler, «…είμαι ευρωπαϊκής καταγωγής, αλλά γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Νότια Αμερική και ήταν ελεύθερη επιλογή μου να μείνω εκεί, να παίξω εκεί, να συνθέσω εκεί και όχι στην Ευρώπη».Η απόφαση αυτή δεν σήμαινε μια κλειστή στάση απέναντι στον κοσμοπολιτισμό και τη διαφορετικότητα· το αντίθετο μάλιστα.
Η αμφισβήτηση ήταν μια συνεχής επιδίωξη για τη Παρασκευαΐδη που αναζητούσε πάντα κάτι νέο και απέφευγε τη στασιμότητα των ιδεών. Μέσα από τις συνθέσεις της και άλλες δραστηριότητές της, κατέγραψε τον τρόπο με τον οποίο «βρισκόταν στον κόσμο». Σύμφωνα με τα δικά της λόγια, το να είσαι συνθέτης ή ερμηνευτής είναι ένας τρόπος να κάνεις ερωτήσεις, να αναζητάς απαντήσεις, να υπάρχεις, να αντιστέκεσαι, να αμφιβάλλεις και να αμφισβητείς· τελικά, μια πράξη εξέγερσης.

Ο πατέρας της, γεννημένος στην Αθήνα, μετανάστευσε νωρίς στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα εγκαταστάθηκε στο Μπουένος Άιρες, όπου γνώρισε τη μητέρα της. Σπούδασε ελληνικά και μιλούσε τη γλώσσα με τους παππούδες της. Παρακολούθησε τις «πρώτες οργανωμένες μουσικές εκδηλώσεις» της σε μια ελληνορθόδοξη εκκλησία του Μπουένος Άιρες. Στη συνέχεια, γράφτηκε στο Εθνικό Ινστιτούτο Μουσικής της πρωτεύουσας, όπου σπούδασε πιάνο και σύνθεση.

[…]

Συνθέσεις της Γκρατσιέλας Παρασκευαΐδη ανατέθηκαν, βραβεύτηκαν και παρουσιάστηκαν σε διάφορες χώρες (Γερμανία, Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Καναδάς, Χιλή, Κολομβία, Νότια Κορέα, Κούβα, Σκωτία, Ισπανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ελλάδα, Μεξικό, Ρουμανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία, Ουρουγουάη και Βενεζουέλα).

[…]

Έγραψε δοκίμια για τη μουσική της Λατινικής Αμερικής του 20ού και 21ου αιώνα και ήταν συν-εκδότρια του περιοδικού World New Music, μεταφράζοντας κείμενα και βιβλία. Έγραψε επίσης τον πρόλογο για το Hay que caminar sonando, του Βολιβιανού συνθέτη και μαέστρου Cergio Prudencio. Εκτός από το βιβλίο για τον Luis Campodónico, έγραψε για το συμφωνικό έργο του Eduardo Fabini, αναλύοντας και παρουσιάζοντας το έργο του. Σύφωνα με την Παρασκευαΐδη, ο Campodónico υπήρξε ο παλαιότερος μιας αξιοσημείωτης και ποικιλόμορφης γενιάς συνθετών στην οποία ανήκει ο Silvestre Revueltas (1899-1940) από το Μεξικό,
οι Amadeo Roldán (1900-1939) και Alejandro García Caturla (1906-1940) από την Κούβα, οι Carlos Isamitt (1887-1974) και Acário Cotapos (1889-1969) από τη Χιλή και ο Juan Carlos Paz (1897-1972) από  την Αργεντινή. Οι συγκεκριμένοι συνθέτες μεταμόρφωσαν δημιουργικά τη μουσική σκέψη της Λατινικής Αμερικής, μεταξύ των δεκαετιών 1920 και 1930 (Λατινοαμερικανικός μοντερνισμός).

Το 2014, όταν ο Αργεντινός μουσικολόγος Omar Corrado τής αφιέρωσε ένα βιβλίο, η Γκρατσιέλα κατέγραψε το εξής: «Στα εβδομήντα τέσσερα μου χρόνια, θεωρώ ότι μπόρεσα να αντισταθώ στη φρίκη πολλών δικτατοριών και στις πλάνες των μετέπειτα δημοκρατιών».

Απεβίωσε στις 21 Φλεβάρη του 2017, στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης, λόγω καρκίνου.

[…]